چگونه شابلون دقیق برای دایکات کلیشه برجسته بسازیم؟
در صنعت چاپ و بسته بندی و هاردباکس، دایکات کلیشه برجسته یکی از روش های محبوب برای ایجاد جلوه سه بعدی و لوکس روی مقوا و متریال بسته بندی است. ساخت شابلون دقیق (یا قالب دقیق) پیش از اجرای فرآیند برجسته کاری و دایکات، نقش کلیدی در کیفیت نهایی محصول دارد. در این مقاله با ارائه مراحل گام به گام و نکات فنی، روش ساخت شابلون دقیق برای دایکات کلیشه برجسته را به شما معرفی می کنیم.
مواد و ابزار مورد نیاز
مقوا یا متریال تست
- ورق مقوای استاندارد یا متریالی که قرار است برجسته کاری روی آن انجام شود.
- ضخامت مناسب (معمولاً بین ۱.۵ تا ۳ میلی متر)
کلیشه برجسته
- کلیشه فلزی یا سیلیکونی با کیفیت بالا
- ابعاد دقیق مطابق طرح گرافیکی
شابلون یا قالب
- ورق فلزی نازک (معمولاً فولاد یا آلومینیوم)
- ضخامت ورق فلزی بین ۱ تا ۲ میلی متر بسته به عمق برجستگی
ابزار برش و تراش
- فرز مینیاتوری یا CNC
- تیغه های دقیق برای ایجاد برش های طرح دار
- سمباده ریز برای صیقل نهایی
ابزار اندازه گیری و تنظیم
- کولیس دیجیتال یا میکرومتر برای اندازه گیری ضخامت و ابعاد
- فوت سنج یا ارتفاع سنج برای بررسی ارتفاع برجستگی
- خط کش فلزی دقیق
ابزار مونتاژ و فیکس
- گیره ها و پیچ و مهره های ریز برای فیکس کردن قالب
- چسب صنعتی موقت برای نگهداری قالب در محل
مراحل ساخت شابلون دقیق
گام اول : آماده سازی طرح
طراحی دیجیتال
۱. طرح برجسته مورد نظر را با نرم افزارهای گرافیکی (مانند Adobe Illustrator یا CorelDRAW) در قالب وکتور رسم کنید.
۲. ابعاد نهایی و خطوط برش دایکات را دقیقاً روی طرح مشخص کنید.
۳. عمق برجستگی را بر اساس ضخامت مقوا و قدرت پرس تعیین نمایید.
تبدیل طرح به فایل CNC
۱. فایل وکتور را به فرمت های قابل خواندن توسط ماشین های CNC (مانند DXF یا DWG) تبدیل کنید.
۲. در نرم افزار CAM، سرعت و تعداد دور فرز، مسیر ابزار و تفاوت ارتفاع ها را تنظیم نمایید.
گام دوم : انتخاب ورق فلزی و برش اولیه
انتخاب ورق مناسب
- بر اساس عمق برجستگی طرح، ضخامت ورق فلزی را انتخاب کنید. ورق ضخیم تر مقاومت بالاتری دارد اما انعطاف پذیری کمتری.
- نوع فلز (فولاد آبدیده یا آلومینیوم سخت) را بر اساس تعداد دفعات استفاده و شرایط پرس تعیین کنید.
برش اولیه
۱. ورق فلزی را به ابعاد اندکی بزرگتر از طرح نهایی برش دهید.
۲. با کمک اره دستی یا قیچی فلز، گوشه های اضافی را جدا کنید تا قالب راحت تر داخل دستگاه فیکس شود.
گام سوم : ماشین کاری CNC
تنظیم دستگاه
۱. ورق فلزی را با دقت با گیره در محل مخصوص CNC فیکس کنید.
۲. ابزار فرز مورد استفاده را طبق ضخامت و جنس ورق انتخاب نمایید.
اجرای مسیر ابزار
۱. مسیر برش بیرونی برای جدا کردن شابلون از بقیه ورق را اجرا کنید.
2. مسیر برش داخلی خطوط برجسته کاری را طبق عمق تنظیم شده در نرم افزار CAM انجام دهید.
۳. در هر مرحله کنترل کنید که عمق برش مطابق تنظیمات نرم افزاری باشد.
گام چهارم : صیقل و تست نهایی
صیقل لبه ها
- از سمباده بسیار ریز (گرید ۳۰۰ تا ۶۰۰) برای از بین بردن زبری و براده های فلزی استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که لبه های شابلون کاملاً صاف و بدون پرز باشند تا در هنگام برجسته کاری به مقوا آسیب نرسانند.
اندازه گیری ارتفاع
- با استفاده از فیاکتومتر یا ارتفاع سنج، کنترل کنید که ارتفاع برجستگی کلیشه با عمق قالب مطابقت داشته باشد.
مونتاژ و تست اولیه
۱. شابلون را در دستگاه پرس برجسته یا دایکات فیکس کنید.
۲. یک ورق مقوای تست را زیر قالب قرار داده و پرس را با فشار و دمای مد نظر اجرا کنید.
۳. کیفیت برجستگی و دایکات را بررسی نموده و در صورت نیاز تنظیمات فشار یا عمق را اصلاح کنید.
نکات کلیدی برای دقت بیشتر
انتخاب تیغه و فرز مناسب
- برای برش های ظریف از فرزهای الماسی یا سرامیکی استفاده کنید.
- سرعت دور بالا ممکن است باعث سوختن فلز و کاهش کیفیت برش شود، بنابراین سرعت را طبق توصیه سازنده ابزار تنظیم کنید.
کنترل دما و روانکاری
- در صورت داغ شدن بیش از حد فلز، قالب ممکن است دچار انبساط حرارتی شود. استفاده از مایع خنک کننده مخصوص CNC کمک بزرگی است.
- پس از پایان کار و قبل از استفاده در خط تولید، قالب را تمیز کرده و با روغن محافظ فلز پوشش دهید تا از زنگ زدگی جلوگیری شود.
مستندسازی پارامترها
- برای هر طرح جدید، فشار پرس، سرعت قالب و عمق برش را ثبت کنید تا در دفعات بعدی نیازی به آزمون و خطا نباشد.
- از برچسب گذاری روی شابلون ها استفاده کنید تا هر قالب به طرح مربوطه مشخص گردد.
جمع بندی ساخت شابلون دقیق برای دایکات کلیشه برجسته
ساخت شابلون دقیق برای دایکات کلیشه برجسته ترکیبی است از هنر طراحی و دانش فنی ماشین کاری CNC. با رعایت مراحل آماده سازی طرح، انتخاب ورق و ابزار مناسب، اجرای دقیق مسیر CNC و صیقل و تست نهایی، می توانید قالب هایی تولید کنید که هم از نظر دقت ابعادی و هم از نظر دوام در خط تولید، بهترین عملکرد را داشته باشند. مستندسازی و بهینه سازی مداوم پارامترها، کلید دستیابی به بهرهوری بالا و کیفیت مداوم در محصولات برجسته کاری و دایکات کلیشه است.